Daar sta je dan … met je eerste Atom van Marktplaats of Ebay. Verkocht onder het mom van “for parts or not working”. Bij het aanzetten gebeurt er niets….. of hooguit wat random tekens op het scherm. Geen paniek!

Zolang het moederbord niet (zeer ernstig) beschadigd is krijgen we elke Atom weer aan het werk.

Als je helemaal geen beeld hebt dan klopt er iets niet in het voedingscircuit. Controleer of je voeding werkt en dat deze 5V levert. Let er ook op dat de polariteit van de voeding correct is. Het Atom Technical Manual is een goede referentie voor meer informatie over de voeding van de Atom. Bij gebruik van een 5V voeding dienen LK6 en LK7 dicht te zijn.

De voeding van de Atom. Indien een 5V voeding gebruikt wordt dan moeten LK6 en LK7 gesloten zijn. Bij gebruik van een 8V voeding moeten deze open zijn.

Als er een geheel wit scherm verschijnt dan zijn er twee mogelijkheden:

  1. Er is een defect in het video circuit (controleer de condensatoren en transistoren) (1)
  2. Er is geen video RAM geheugen aanwezig of het video RAM werkt niet
Willekeurige tekens duiden op een Atom die in de reset-routine blijft hangen. Het video circuit is in orde.

Als je een scherm krijgt met willekeurige tekens dan is je video circuit in orde. De Atom blijft dan hangen in de reset routine. Ook hier hebben we meerdere mogelijkheden:

  1. De 6502 processor wacht op het video flyback signaal maar dit komt niet binnen; vaak is een defecte 8255 PPI hiervan de oorzaak.
  2. De 6502 processor wacht dat de printer gereed is; een probleem dat kan ontstaan door een defecte 6522 VIA of problemen met R39, R40 en R41. Deze weerstanden trekken de datalijnen D1, D2 en D3 laag indien geen VIA aanwezig is.
  3. Problemen met toegang tot het ROM of RAM geheugen.
Dit beeld is geen defect aan de Atom. Hier is te weinig video RAM aanwezig voor de hoogste resolutie (2).

Het beste is om een aantal belangrijke signalen en spanningen aanwezig zijn. Voor de meeste stappen heb je aan een voltmeter voldoende. Voer daartoe de volgende stappen uit:

  • Controleer of de voeding tussen de 4,95 en 5,05V is
  • Controleer of 5V aanwezig is op PL6 / 7 (pin1 en 32)
  • Controleer het RST-signaal door op de BRK-toets te drukken (pin4 IC9 moet naar 0V gaan)
  • Controleer het RST-signaal door op de BRK-toets te drukken (pin35 IC25 moet naar + 5V gaan)
  • Controleer het 1 MHz signaal met een scope op pin 37 IC 22 (6502)
  • Controleer het 3,58 mHz signaal met een scope op pin 33 IC 31 (6847)
  • Controleer PHI2 op pin1 IC 9 en pin 6 IC9 met scope (6502)
  • Controleer NRDS (pin 9 IC49)
  • Controleer NWDS (pin 10 IC49)
  • Controleer of RST, PHI2, NRDS en NWDS, + 5V wordt gemeten op alle chips

Noot: voor hoogfrequente signalen zoals de kloksignalen, PHI2 NRDS en NWDS is het mogelijk om ook een basis controle te doen met de voltmeter. Deze signalen moeten een spanning afgeven tussen circa 1V en 4V.

Indien deze signalen in orde lijken kunnen we de Atom terugbrengen naar een minimale configuratie:

RAM:

  • Installeer IC’s 51,52 (# 0000- # 03FF)
  • Verwijder 2114’s IC 10-19 (# 2800- # 3BFF)

VIDEO:

  • Installeer IC’s 42,43 (# 8000- # 83FF)
  • Verwijder IC’s 32-41 (# 8400- # 97FF)

ROM:

  • Installeer IC 20 (# C000- # CFFF, # F000- # FFFF)
  • Verwijder IC21,24 (Floating point # D000- # DFFF, Utility ROM # A000- # AFFF)

IO:

  • Verwijder IC 1,2,3,4 (VIA + buffers)
  • Verwijder IC 50, (printerbuffer)
  • Probeer pin 9/10 PL4 (composietvideo op monitor)
  • Probeer SK1 (UHF-modulator op tv)

Als de Atom dan nog niet start dan ga je op zoek naar slechte contacten:

  • Controleer of er geen snelkoppelingen of pinnen aan elkaar zijn gesoldeerd
  • De beste manier is om het oude soldeer te verwijderen en de pinnen opnieuw te solderen
  • Reflow slecht gesoldeerde plekken
  • Haal de IC’s een voor een uit de voetjes en maak de contacten indien nodig schoon met wat fijn schuurpapier en alcohol

Tenslotte kan je een aantal van de “grote” IC’s vervangen, vooral de 8255 kan nog wel eens voor problemen zorgen.

Indien je deze basisstappen gevolgd hebt en de Atom werkt nog steeds niet dan kan je hulp vragen op het Stardot forum of bezoek een lokale computerclub. Hier zijn voldoende deskundigen die je graag verder willen helpen.

(1) Als de Atom geheel geen beeld geeft kan de 6847 defect zijn. Of zoals in deze Atom, er zit een (extra?) 6502 processor in de voet van de 6847:

Overigens werkte deze Atom ook niet nadat ik weer een 6847 in voetje 31 geplaatst had. Immers, IC20 bevat hier een PLUS1 extensie-ROM van een Acorn Electron. Dit gaat ook niet werken 😉 Moraal: controleer ook even of de juiste IC’s in de voetjes zitten!

(2) Onderstaande foto’s laten een beeld zien van één defecte 2114 in het videogeheugen:

Je ziet hier een storing precies aan de bovenkant van de onderste helft van het video-geheugen. Dus even snel tellen met het schema bij de hand leert dat de fout dan zit in IC36 of 37. Als je goed kijkt zit de fout in het rechterdeel van elk byte. Dat zijn dus de databits 0 t/m 3. Volgens het schema zijn deze verbonden met de vier datalijnen van IC36, en inderdaad: na het vervangen van IC36 was deze storing verholpen.